In deze editie van In de Spotlight spreken we met Douglas Weiss, een gerenommeerde jazzcontrabassist en docent aan het Conservatorium Maastricht sinds 2024. Met een carrière die decennia omspant, heeft hij opgetreden naast enkele van de grootste jazzmuzikanten en zijn kennis gedeeld op instellingen zoals The New School en SUNY Purchase College. In dit interview reflecteert Douglas op zijn ervaringen, het veranderende landschap van jazz en de essentiële kwaliteiten die een geweldige muzikant definiëren. Van het vermengen van traditie met innovatie tot het belang van samenwerking tussen kunstvormen, biedt hij waardevolle inzichten voor ambitieuze jazzstudenten.
1. Wat breng je naar de Jazzafdeling?
Ik breng jarenlange ervaring mee in het spelen met de levende meesters van de muziek, vaak aangeduid als jazz. Mijn doel is om de waardevolle lessen die ik heb geleerd door te geven, terwijl ik ook mijn onderwijsexpertise toepas, ontwikkeld door jaren bij The New School, SUNY Purchase College en in workshops over de hele wereld.
2. Je hebt samengewerkt met artiesten uit verschillende disciplines, waaronder choreografie. Hoe zie je de relatie tussen jazz en andere kunstvormen, en hoe vormt dit je muzikale carrière en lesstijl?
Samenwerken met verschillende disciplines verbreedt je perspectief. Het helpt me om anders te denken over de muziek die ik speel en de aard van de uitvoering zelf. In het verleden zou ik simpelweg op het podium staan en de bas spelen😉. Maar door deze samenwerkingen ben ik me veel bewuster geworden van de visuele aspecten van uitvoeringen en mijn eigen fysieke aanwezigheid. Dansen doet dat met een mens.
3. Hoe balanceer je de traditionele fundamenten van jazz met innovatie en experimentatie in je onderwijs?
Dat is een fundamenteel onderwerp waar we ons mee bezighouden als improviserende artiesten. Enerzijds willen we de geschiedenis kennen en eren en ons richten op ons ambacht, zodat we de beste basspelers kunnen zijn die we kunnen zijn. Tegelijkertijd worden we geroepen om individuen te zijn en ons eigen geluid te uiten dat uniek is voor onze muzikale identiteit. De bassist Red Mitchell verwoordde het als volgt in zijn nummer ‘Big’n and the Bear’: “Be good if you care, be great if you dare“.
4. Als componist, arrangeur en bandleider, hoe leid je studenten om hun unieke stem te vinden?
In een ensemblecontext vind ik graag manieren om de muziek zo te arrangeren dat het de individuele bijdragen van elke muzikant maximaliseert. Ik denk na over de algehele presentatie van een stuk en hoe het zijn boodschap op de meest directe manier kan overbrengen. Voor mij heeft deze benadering zich ontwikkeld door de jaren heen door te luisteren naar de bibliotheek van geluiden die door de meesters aan ons zijn nagelaten en door de ervaring van met sommigen van hen te spelen. Ik hou van de manier waarop Ellington, Strayhorn en Basie, en daarvoor King Oliver en Fletcher Henderson, arrangeerden voor de individuele persoonlijkheden van hun bandleden. Ik denk dat alle groten dat deden en nog steeds doen, van Miles tot Art Blakey tot Ahmad Jamal tot Peter Bernstein, Eddie Henderson, tot Brad Mehldau en ga zo maar door. Dus dat breng ik mee. Daarnaast ben ik altijd op zoek naar de vonk—dat ene ontbrekende element dat de muziek kan verheffen en echt kan laten schitteren.
5. Je hebt over de hele wereld onderwijs gegeven en workshops gehouden. Wat heeft deze internationale ervaring je gebracht? En wat zijn de voordelen van een internationale gemeenschap?
Muziek is echt een universele taal. Ik ben zeker niet de eerste die dat zegt, maar ik heb het uit de eerste hand ervaren—mensen ontmoeten uit alle lagen van de bevolking die diep verbonden zijn met de erfenis van artiesten zoals Dizzy Gillespie, Thelonious Monk, Charlie Parker, Miles Davis, John Coltrane, Bud Powell, Kenny Clarke, Oscar Pettiford, Israel Crosby, en Jimmy Blanton. Wanneer gelijkgestemde muzikanten samenkomen, kunnen we onze ervaringen delen en magie creëren.
Mijn geluid mengen met anderen is niet alleen iets wat ik doe; het is iets waarvoor ik leef. Het is mijn doel. En het helpen van aspirant-muzikanten om 'daar te komen' is een deel van mijn missie.
Jazz, zoals we het vandaag de dag kennen, is gecreëerd in de Verenigde Staten door de Amerikanen voor wie de recente herinnering aan slavernij en het verraderlijke kastenstelsel dat was ontworpen om hun vooruitgang te belemmeren een dagelijkse realiteit was. Toch volhardden ze, creëerden de blues, pasten kerkelijke muziek aan tot vocale bevestiging en transformeerden in het algemeen lijden in licht in het proces. Ik verlies die geschiedenis nooit uit het oog en zorg ervoor dat mijn studenten dat ook niet doen.
Maar met de eerste golf van zwarte Amerikaanse militairen die in 1915 naar Europa kwamen en hun muziek meebrachten, toen expats zoals Oscar Pettiford een hele school van Europese bassisten in Scandinavië voortbrengen, evenals de opkomst van Oost-Duitse free jazz in de jaren 60, is de identiteit van de muziek gegroeid om de wereld te omvatten. Het was voorbestemd om dat te doen en is in feite aan de grenzen van een bepaald land ontsnapt en zoals de grote trompetspeler Nicholas Payton heeft gezegd, ‘Je hoeft niet zwart te zijn om het te waarderen en te spelen, net zoals je geen Chinees hoeft te zijn om noedels te koken en te eten.’
6. Heb je tips voor aankomende nieuwe Double Bass Jazz studenten?
Absoluut! Streef ernaar om minstens 45 minuten per dag te oefenen. Focus op 3 standaardnummers en bedenk je eigen manier om ze te arrangeren, waarbij je de melodie op een manier speelt die je mooi vindt, de harmonie vindt die je leuk vindt en een mooie versie maakt om te delen. Haast je niet - beheers eerst de basis. Leer lopen voordat je rent!
7. Tot slot: Als er nog iets is dat je wilt delen of toevoegen, horen we dat graag!
Ja. We staan op een kruispunt in de menselijke geschiedenis, waar kunstmatige intelligentie niet zo langzaam bezig is veel van de banen over te nemen die vroeger door mensen werden gedaan. Er is ook een crisis in waarheid, aangezien we onlangs hebben gezien dat Meta niet langer feiten gaat controleren op zijn platforms.
Helaas gebeurt dit ook in het muziekveld. Men kan gemakkelijk door computer gegenereerde simulaties van popmuziek, vroege blues en jazz horen, dus om in de podiumkunsten te zijn betekent meer dan ooit dat je een flexibele, dynamische aanwezigheid moet zijn, en klaar om op menselijk niveau te engageren en samen te werken.
Als aspirant-artiesten zijn we op een reis en iedereen heeft zijn eigen pad om te ontdekken. Ik denk dat we de verandering moeten omarmen, maar vasthouden aan de waarden die geweldige muziek maken. Smaak, gevoel, verhalen vertellen, beheersing van het instrument, kennis van repertoire en de vaardigheid om goed samen te werken met anderen. Deze kwaliteiten gaan nooit uit de mode — ze houden de muziek levend en tijdloos.
Douglas Weiss's passie voor jazz strekt zich veel verder uit dan optreden—het is een levenslange toewijding aan verhalen vertellen, meesterschap en betekenisvolle samenwerking. Zoals hij ons herinnert, is het omarmen van verandering terwijl we trouw blijven aan de fundamentele waarden van muziek de sleutel tot artistieke groei. Of het nu door lesgeven, optreden of componeren is, zijn toewijding om jazz levend en zich ontwikkelend te houden is echt inspirerend. We danken Douglas voor het delen van zijn wijsheid en ervaringen, en we kijken ernaar uit om te zien hoe zijn bijdragen de toekomst van jazz aan het Conservatorium Maastricht blijven vormgeven.
